Cây bầu còn gọi là bầu nậm, bầu đất, bầu canh. Quả bầu vừa là món ăn ngon, mát bổ vừa là thuốc chữa bệnh. Bầu có thể trồng quanh năm nhưng mùa nắng cây ít bệnh và cho năng suất cao hơn.
1. Mật độ, khoảng cách:
Liếp rộng 0,7m, tim liếp này cách tim liếp kia 1m, liếp cao 0,3m (tuỳ theo mùa vụ và mực thuỷ cấp). Trồng 1 hàng, cây cách cây 0,8m. Lượng hạt giống cần cho 1 ha: 300 – 400g.
Cách trồng: Đào hốc kích thước 50 x 50 x 30cm, hốc cách nhau 1m, bón nhiều phân chuồng hay phân cỏ hoai mục và khoảng 100g phân hỗn hợp NPK cho mỗi hốc trước khi trồng.
2. Chăm sóc:
* Tưới nước, bón thúc:
Bầu cần nhiều nước, do đó phải tưới thường xuyên 1 -2 lần/ngày cho đủ ẩm. Lượng nước tưới cần gia tăng khi bầu ra quả.
Bón thúc cho bầu vào 2 giai đoạn cần thiết như sau:
– Giai đoạn tăng trưởng: kể từ khi trồng đến khi bầu lên giàn (60 ngày sau khi trồng). Bón thúc thường xuyên mỗi tuần một lần để chuẩn bị cơ sở vật chất cho cây ra hoa kết trái.
– Giai đoạn ra hoa, đậu quả: bón thúc nuôi quả 7 – 10 ngày một lần với lượng phân gia tăng dần để quả to và nhiều quả.
– Trong suốt thời gian canh tác (130 – 140 ngày) mỗi hốc bón từ 1 – 1,5kg phân hỗn hợp NPK.
* Lấp dây, làm giàn:
Làm giàn cho cây bầu khi bầu mọc dài được 1m bắt đầu khoanh dây vòng gốc, lấy đất chặn lên ngay đốt, cách 1 – 2 đốt lại chặn đất để tranh thủ cho bầu ra rễ bất định, tăng khả năng thu hút dinh dưỡng nuôi quả sau này.
Trồng được 2 tháng mới nương dây cho cây bầu leo giàn, cần để dây ở thế tự nhiên, không lật úp hay xoắn dây. Nên làm giàn bằng để cây bầu đủ diện tích bò, nếu giàn không thích hợp hay quá nhỏ không đủ để bầu bò, bầu cho ít quả hay thay đổi dạng quả và kích thước quả, không đạt tiêu chuẩn quả thương phẩm của giống.
Cây bầu vừa lên giàn là trổ hoa đậu quả, 75 – 90 ngày sau khi trồng cây bầu bắt đầu cho thu hoạch.
* Tỉa nhánh, bấm ngọn:
Cây bầu ra nhiều dây nhánh và mang trái ở dây nhánh. Các dây nhánh ở đoạn thân từ gốc lên đến giàn nên tỉa bỏ để gốc được thoáng. Khi bầu lên giàn thì không tỉa nữa để dây nhánh cho quả. Lấy được quả trên nhánh nào thì bấm ngọn để quả phát triển lớn và bầu tiếp tục cho quả ở dây nhánh khác.
3. Phòng trừ sâu bệnh:
Sâu hại cây bầu gồm ruồi đục lá, rầy mềm, bọ rầy dưa. Phun thuốc khi thấy các côn trùng này xuất hiện.
Bệnh gây hại cho cây bầu thường gặp như bệnh héo cây con do, bệnh khảm, bệnh thán thư, bệnh phấn trắng. Bà con nếu không phun thuốc thì có thể nhổ bỏ cây bệnh hay ngắt bỏ lá bệnh nếu có.
4. Thu hoạch:
Quả bầu phát triển 10 – 12 ngày sau khi trổ hoa là có thể thu hoạch. Cắt quả khi vỏ còn mềm, quả thon dài, hạt bên trong vừa tượng là ngon. Không nên để quả già, vỏ hạt bên trong đã cứng, ăn kém ngon và cây mau tàn.
Nếu chăm sóc tốt, giàn bầu 100 gốc cho thu quả 2 – 3 ngày/lần; lúc rộ thu hoạch mỗi ngày, thu liên tục 60 ngày cây bầu mới tàn. Mỗi gốc trung bình cho từ 10 – 15 quả.