Erwinia là tên của một chi vi khuẩn thuộc họ Enterobacteriaceae. Hầu hết các loài trong chi này đều gây bệnh trên thực vật và được đặc tên bởi nhà nghiên cứu bệnh học nổi tiếng tên là Erwin Frink Smith. Chúng là loài vi khuẩn gam âm có mối liên hệ với Escherichia coli, Shigella, Salmonella và Yersinia. Hình dạng của chúng là hình que.
Nhiều loài của chi này tác động đến những loài cây gỗ. Một loài nổi tiếng nhất là Erwinia amylovora, gây bệnh cháy lá trên những cây táo, lê và cây hoa hồng. Còn E. tracheiphila thì làm cho các loài cây thuộc họ bầu bí héo rũ.[1]
Hai loài E. aphidocola và E. persicina thì được quan sát là xuất hiện nhóm các loài vi khuẩn ở mật hoa của 7 loài hoa lan khác nhau[2]. Ngoài ra, E. aphidicola còn cho thấy đặc trung của bệnh mà nó gây ra khi làm cho vụ mùa đậu của Tây Ban Nha vào cuối năm 2003 bị thiệt hại lên đến 50%.[3]
Erwinia rhapontici còn có thể được nhận dạng là loài gây bệnh cho cây trồng khi có phát tán sắc tố có màu hồng trong đường mía và tạo ra một thế hệ tiếp theo cũng có màu hồng bên trong vật chủ[4]. Ngoài ra nó còn là loài gây bệnh thông qua vết thương. Có thể có khả năng chúng xâm nhập vào vỏ đậu Hà Lan còn non thông qua vết thương và làm nhiễm độc những cái hạt bên trong nó khiến cho là bị méo mó.[5]
Hiện tại, chi Erwinia thì có 20 loài:[6]
-
Erwinia amylovora
-
Erwinia aphidicola
-
Erwinia billingiae
-
Erwinia endophytica
-
Erwinia gerundensis[7]
-
Erwinia iniecta[6]
-
Erwinia mallotivora
-
Erwinia oleae[6]
-
Erwinia papayae
-
Erwinia persicina
-
Erwinia piriflorinigrans[6]
-
Erwinia psidii
-
Erwinia pyrifoliae
-
Erwinia rhapontici
-
Erwinia tasmaniensis[6]
-
Erwinia teleogrylli
-
Erwinia toletana
-
Erwinia tracheiphila
-
Erwinia typographi[6]
-
Erwinia uzenensis[6]
Bệnh do vi khuẩn có dịch nhày, vết thâm có giọt dầu.
- Quy luật biến động: Vi khuẩn có dạng hình gậy, có từ 2-8 roi, trên môi trường nhân tạo khuẩn lạc màu trắng xám. Không tạo thành bào tử, không có vỏ nhờn, loại vi khuẩn háo khí nhuộm gram (-), phát triển tốt nhiệt độ = 27-30 độ C; nhiệt độ >50 độ C, pH = 5 -9,2 vi khuẩn chết. Trong điều kiện khô hạn, ánh sáng chiếu trực tiếp vi khuẩn chết.
Vi khuẩn có tính kí sinh yếu, xâm nhập qua vết thương, tồn tại trong tàn dư cây bệnh trong đất, dụng cụ chăm sóc khi làm đồng, trên cơ thể côn trùng, đặc điểm là truyền qua hạt được.
Vi khuẩn có thể tồn tại qua nhiều ký chủ khác nhau. Vi khuẩn tồn tại được 15 ngày nếu ta không tách nó ra khỏi kí chủ.
Mưa nhiều ẩm độ cao -> bệnh nặng. Ẩm độ cao vết thương ẩm nước, cây thiếu oxy, khó hàn gắn vết thương.
Côn trùng chẳng những là môi giới mà còn là tác nhân truyền bệnh. Vi khuẩn tồn tại ở miệng, tuyến nước bọt của côn trùng (bọ nhảy, sâu xanh). - Biện pháp phòng trị:
– Luân canh với cây lúa nước.
– Trồng với mật độ vừa phải, không quá dày.
– Không nên bón nhiều đạm.
– Tăng cường bón K tăng sức đề kháng cho cây. Tiả lá già dưới chân cho thông thoáng.
– Luống trồng cao có rảnh thoát nước.
– Dùng thuốc hoá học phòng trừ: Dùng thuốc Actinavate, Miksabe, Poner, Starner….
